ພູເບຍ

    ພູເບ້ຍ ຕັ້ງຢູ່ບ້ານພູຫົວຊ້າງ ຫ່າງຈາກເທດສະບານເມືອງອະນຸວົງ ໄປທາງທິດເໜືອ ປະມານ 6 ກິໂລແມັດ, ຈາກຕີນພູເຖິງຈອມພູ ມີໄລຍະທາງປະມານ 56 ກິໂລແມັດ, ເຊິ່ງພູເບ້ຍ ເປັນພູທີ່ສູງທີ່ສູດໃນປະເທດລາວ ເຊິ່ງມີຄວາມສູງ 2,820 ແມັດ, ເປັນພູທີ່ມີຄວາມອຸດົມສົມບູນ ທາງດ້ານພືດພັນ, ມີພູມອາກາດທີ່ໜາວເຢັນ, ມີສັດສາວາສິ່ງນ້ອຍ-ໃຫຍ່ຫລາຍຊະນິດ ທີ່ອາໄສຢູ່ໃນພູແຫ່ງນີ້ ເປັນຕົ້ນ: ລີງ, ຄ່າງ, ທະນີ, ກວາງ, ຟານ, ເຍືອງ, ເສືອ, ໝີ, ເໝືອຍ, ໝູ່ປ່ານົກຍູງ ແລະ ສັດປະເພດອື່ນໆອີກ...ນອກນັ້ນ ຍັງມີໄມ້ຫລາຍຊະນິດເຊັ່ນ: ໄມ້ດູ່, ໄມ້ແຄນ, ໄມ້ຍຸງ, ໄມ້ຍາງ, ໄມ້ໂລງເລງ. ພູເບ້ຍ ເປັນພູທີ່ຕັ້ງສູງສະຫງ່າ ເປັນດັ່ງມິ່ງຂວັນຂອງຊາວເມືອງອະນຸວົງ ແຂວງໄຊສົມບູນ, ເປັນພູທີ່ມີຄວາມໂດດເດັ່ນ ແລະ ມີຊື່ສຽງຢູ່ໃນ ສປປ ລາວ, ມີປະຫວັດຄວາມເປັນມາອັນຍາວນານ. ໄລຍະທີ່ເປັນເຂດພິເສດໄຊສົມບູນ ການນຳເຂດໄດ້ມີການສ້າງເສັ້ນທາງຂຶ້ນໄປຫາພູເບ້ຍ ຈາກຕີນພູເຖິງຈອມພູ ເຊິ່ງມີໄລຍະທາງ 56 ກິໂລແມັດ ທີ່ສາມາດເດີນທາງໄປດ້ວຍຍານພາຫະນະທຸກປະເພດ ແຕ່ໂຄງການດັ່ງກ່າວ ສາມາດສ້າງໄດ້ພຽງ 16 ກິໂລແມັດ ກໍໄດ້ໂຈະໄວ້. ມາເຖິງປີ 2006-2013 ເຂດພິເສດໄຊສົມບູນໄດ້ຖືກຍຸບ ແລະ ໄດ້ໂຮມເຂົ້າກັບແຂວງວຽງຈັນ ໃນຊ່ວງນັ້ນພູເບ້ຍ ກໍໄດ້ຮັບການພັດທະນາຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ຈົນມາຮອດວັນທີ 13 ເດືອນທັນວາ ປີ 2013 ສະພາແຫ່ງຊາດ ໄດ້ມີມະຕິຕົກລົງ ວ່າດ້ວຍການຮັບຮອງເອົາການສ້າງຕັ້ງແຂວງໄຊສົມບູນ ເປັນແຂວງທີ່ 18 ຂອງ ສປປ ລາວ, ອຳນາດປົກຄອງແຂວງ ກໍໄດ້ມີຄຳສັ່ງຫ້າມ ແລະ ຍັງບໍ່ທັນອະນຸຍາດໃຫ້ນັກທ່ອງທ່ຽວເຂົ້າຢ້ຽມຊົມ ເນື່ອງຈາກສະຖານທີ່ດັ່ງກ່າວ ເປັນເຂດທີ່ຕັ້ງຍຸດທະສາດທາງການທະຫານໃນສະໄໝກ່ອນ ແລະ ສິ່ງສຳຄັນແມ່ນ ຍັງບໍ່ທັນໄດ້ຮັບການພັດທະນາ ແລະ ບໍ່ທັນສາມາດຮອງຮັບນັກທ່ອງທ່ຽວໄດ້.

ສັນພູໝອກ.

   ສັນພູໝອກ ຕັ້ງຢູ່ບ້ານລ້ອງແຈ້ງ ເມືອງລ້ອງແຈ້ງ ແຂວງໄຊສົມບູນ ຮ່າງຈາກເທດສະບານເມືອງໄປທາງທິດເໜືອ ປະມານ 7 ກິໂລແມັດ, ເປັນພູຫົວໂລ້ນທີ່ມີລັກສະນະຍາວຢຽດໂດດເດັ່ນ ທີ່ແຕກຕ່າງຈາກພູໜ່ວຍອື່ນໆ ເຊິ່ງເປັນເອກະລັກສະເພາະຂອງຕົນ, ເປັນມົນສະເໜ່ທີ່ສ້າງຄວາມສົນໃຈ ໃຫ້ແກ່ນັກທ່ອງທ່ຽວເຂົ້າມາທ່ຽວຊົມເມືອງລ້ອງແຈ້ງ. ສັນພູໝອກມີຄວາມສູງປະມານ 1.300 ແມັດ ແລະ ຍາວປະມານ 12 ກິ ໂລແມັດ, ໃນສະໄໝກ່ອນ ຜູ່ເຖົ້າຜູ່ແກ່ເພິ່ນເວົ້າວ່າ ໃນແຕ່ລະວັນຈະມີໝອກເຝື້ອ ປົກຄຸ້ມຢູ່ບໍລິເວນເທິງພູຢູ່ຕະຫລອດເວລາ ຄ້າຍຄືກັບທະເລໝອກ ຫລື ສວງສະຫວັນວິມານຊັ້ນຟ້າ ຊຶ່ງກົງກັນຂ້າມກັບພູໜ່ວຍອື່ນໆຊຳພັດເປີດແປນ. ສະນັ້ນ, ຍ້ອນມີປະກົດການດັ່ງກ່າວນີ້ ຈຶ່ງພາກັນເອີ້ນວ່າ“ສັນພູໝອກ” ຈົນມາເຖິງທຸກວັນນີ້. ໃນປະຈຸບັນສັນພູໝອກ ກາຍເປັນແຫລ່ງທ່ອງທ່ຽວທີ່ມີຊື່ສຽງ ຂອງເມືອງລ້ອງແຈ້ງ ເໝາະແກ່ການທ່ຽວຊົມທຳມະຊາດ ແລະ ພັກຜ່ອນຕາກອາກາດທີ່ເຢັນສະບາຍສົດຊື່ນ ເມື່ອຂຶ້ນໄປຢູ່ຈອມພູໜ່ວຍນີ້ ຈະສາມາດແນມເຫັນທິວທັດຄວາມສວຍງາມຂອງເມືອງລ້ອງແຈ້ງ.

ໃນປີ ຄ.ສ 1960 ຫາ 1973 ສັນພູໝອກ ໄດ້ເປັນຖານທັບຂອງທະຫານ (ເອສ໌ຊີຢູ SCU ຫລື ວ່າກອງທັບພາກສອງຂອງອາເມຣິກາ ແລະ ລູກແຫລ່ງຕີມືຂອງພວກມັນ) ໂດຍມີ 2 ກອງພົນໃຫຍ່ປະຈຳຢູ່ສັນພູແຫ່ງນີ້, ໃນນັ້ນມີກອງພົນພິເສດຂອງວາງປາວ ແລະ ກອງພົນພິເສດຂອງ ເຈົ້າສຸວັນນະພູມມາໃນການເຮັດສົງຄາມຢູ່ລາວໃນໄລຍະນັ້ນ. ມາຮອດປີ 1968 ຈຶ່ງໄດ້ສ້າງຂຸມມໍລະກົດ ຫລື ຕຣັງເຊ ເຊິ່ງຄວາມກ້ວາງຂອງຂຸມແມ່ນ ລົດອາແອ່ມ ສາມາດແລ່ນເຂົ້າໄປໄດ້ຢ່າງສະດວກສະບາຍ, ມີຄວາມຍາວປະມານ 1000 ກວ່າແມັດ, ສ່ວນຫລັງຄາ ແມ່ນໃຊ້ກາບບົ່ມແລ້ວເອົາດິນປົກຖົມໄວ້ ແລະ ຢູ່ຕາມສັນພູໝອກແຫ່ງນີ້ ແມ່ນເຕັມໄປດ້ວຍຂຸມຄອງ ຂຸມຫລີ້ໄພ ຢັ່ງຢາຍກັນຢູ່ເປັນຖັນແຖວ ແລະ ຢູ່ອ້ອມຮອບພູ ແມ່ນໃຊ້ເຫລັກໜາມໝາກຈັບ ທີ່ມີຄວາມແໜ້ນໜາ ເຊິ່ງບໍ່ມີຜູ້ໃດສາມາດເຂົ້າໄປຕີແຕກໄດ້. ເຖິງວ່າຈະມີການເຊັນສັນຍາຢຸດເຊົາ ໃນປີ1973 ກໍຕາມ ແຕ່ກອງທັບພາກ 2 ຍັງລະເມີດ ແລະ ສືບຕໍ່ໃນການຕໍ່ສູ້ກັບຝ່າຍແນວລາວຮັກຊາດຢ່າງດຸເດືອດ, ພາຍຫລັງປະເທດຊາດໄດ້ຮັບການສະຖາປານາເປັນ ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວຂຶ້ນ ກອງທັບດັ່ງກ່າວຈຶ່ງແຕກສະຫລາຍ,ຈຳນວນໜຶ່ງ ກໍ່ຖືກຈັບໄປກັກຂັງ ແລະ ຖືກສຳມະນາຢູ່ເມືອງວຽງໄຊ ແຂວງຫົວພັນ ແລະ ອີກຈຳນວນໜຶ່ງ ກໍໂຕນໜີໄປຢູ່ປະເທດທີສາມ.

ຜາພະເຈົ້າ.

   ຜາພະເຈົ້າ ຕັ້ງຢູ່ບ້ານພູຫົວຊ້າງ ເມືອງອະນຸວົງ ຫ່າງຈາກເທດສະບານເມືອງ ໄປທາງທິດເໜືອປະມານ 500 ແມັດ (ໄປທາງພູເບ້ຍ ເຈີສີແຍກ ແລ້ວລ້ຽວຂວາເຂົ້າໄປປະມານ 50 ແມັດ), ເປັນຜາຫີນ ທີ່ເກີດຈາກທຳມະຊາດທີ່ສວຍງາມຢ່າງສະຫລັບຊັບຊ້ອນ, ລັກສະນະຂອງຜາ ແມ່ນເປັນຜາຫີນປູນທີ່ຕິດຈອດເກາະກ່າຍກັນ, ຕີນຜາກວ້າງ, ມີຖ້ຳຂະໜາດໜ້ອຍລອດພື້ນ ແລະ ຈອມຜາເຈີ້ຍສູງຊັນຄ້າຍຄືກັບທາດ, ເຊິ່ງມີຄວາມສູງປະມານ 300​ ແມັດ, ມີລວງຮອບປະມານ 400 ແມັດ ແລະ ນອນຢູ່ໃນເນື້ອທີ່ 4 ເຮັກຕາ. ຜາພະເຈົ້າໃນສະໄໝກ່ອນ ແມ່ນເປັນອີກສະ ຖານທີ່ໜຶ່ງ ທີ່ເຈົ້າອະນຸວົງ ໄດ້ໃຊ້ເປັນກຳບັງລີ້ຊ້ອນ ຫລື ບ່ອນລົບໄພ ໃນການເຮັດເສິກກັບສະຫຍາມໃນສະໄໝນັ້ນ. ອີກຢ່າງໜຶ່ງ ຄົນສະໄຫມກ່ອນມີຄວາມເຊື່ອກັນ ສະຖານທີ່ຜາພະເຈົ້າແຫ່ງນີ້ ເປັນສະຖານທີ່ສັກສິກ ແລະ ເປັນສະຖານທີ່ສັກກະລະບູຊາທາງພຸດທະສາສະໜາ, ເປັນສະຖານທີ່ບວງສວງຜີຟ້າ, ຜີແຖນ, ຜີປ່າ ແລະ ຜີດົງ ຂອງປະຊາຊົນບັນດາເຜົ່າໃນຂົງເຂດດັ່ງກ່າວ. ນອກນັ້ນ, ປະຊາຊົນຍັງເຊື່ອຖືກັນວ່າ ຖ້າຜູ້ໃດຫາກມາລົບລີ້ຢູ່ຜາແຫ່ງນີ້ ຈະຖືກຜີຟ້າ, ຜີແຖນປິດບັງ ແລະ ປົກປ້ອງຈົນບໍ່ມີຜູ່ໃດຊອກເຫັນ. ຍ້ອນຄວາມເຊື່ອຖືດັ່ງກ່າວ ບວກກັບຄວາມສັກສິດຂອງຜາພະເຈົ້າ ເຖົ້າແກ່ອະວຸໂສ ແລະ ປະຊາຊົນ ບ້ານດັ່ງກ່າວ ຈຶ່ງໃສ່ຊື່ຜາແຫ່ງນີ້ວ່າ: “ຜາພະເຈົ້າ” ຈົນເຖິງທຸກວັນນີ້.

ຜາພະເຈົ້າ ເປັນແຫລ່ງທ່ອງທ່ຽວໜຶ່ງທີ່ມີຊື່ສຽງຢູ່ໃນເມືອງອະນຸວົງ ແລະ ເປັນທີ່ໜ້າສົນໃຈຂອງນັກທ່ອງທ່ຽວທັງພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດ ທີ່ມີຄວາມສົນໃຈໃນການທ້າທາຍ ແລະ ຜະຈົນໄພ, ຖື ໄດ້ວ່າແຂກໄປໄທມາ ຖ້າບໍ່ໄດ້ໄປປິນຜາພະເຈົ້າ ເບິ່ງທັດສະນີຍະພາບຄວາມສວຍງາມຂອງຕົວເມືອງອະນຸວົງ ກໍຖືໄດ້ວ່າ ສຳກັບບໍ່ໄດ້ມາຢ້ຽມຢາມແຂວງໄຊສົມບູນ. ໃນເມື່ອກ່ອນຊ່ວງທີ່ມີເທດສະການບຸນກິນຈຽງ ຂອງຊົນເຜົ່າມົ້ງ ແລະ ບຸນເກຮີ ຂອງຊົນເຜົ່າກຶມມຸ ມີນັກທ່ອງທ່ຽວເຂົ້າມາທ່ຽວຊົມຜາພະເຈົ້າເປັນຈຳນວນຫລວງຫລາຍ, ດັ່ງນັ້ນ, ທ່ານ ເນັ່ງເຢລໍ ໜາວເຮີ, ພະນັກງານບຳນານ ຈຶ່ງໄດ້ເຫັນເຖິງຄວາມສຳຄັນຂອງວຽກງານການທ່ອງທ່ຽວ ແລະ ເພື່ອຕອບສະໜອງກັບຄວາມຮຽກຮ້ອງຕ້ອງການຂອງນັກທ່ອງທ່ຽວ ຈຶ່ງໄດ້ເຂົ້າມາພັດທະນາຜາພະເຈົ້າ ໃຫ້ກາຍເປັນແຫລ່ງທ່ອງທ່ຽວ ເພື່ອໃຫ້ສາມາດຮອງຮັບ ແລະ ອຳນວຍຄວາມສະດວກ ໃຫ້ແກ່ນັກທ່ອງທ່ຽວ ທີ່ເຂົ້າມາຢ້ຽມຊົມຜາພະເຈົ້າ ໂດຍການສ້າງເສັ້ນທາງ, ສ້າງຂັ້ນໄດຂຶ້ນຜາ ແລະ ສ້າງສະຖານທີ່ນັ່ງພັກຜ່ອນຢູ່ເທິງຜາພະເຈົ້າ ແລະ ເປີດບໍລິການແກ່ນັກທ່ອງທ່ຽວເລີ່ມແຕ່ປີ 1996 ເປັນຕົ້ນມາຈົນເຖິງປະຈຸບັນ.